W dotychczasowych odsłonach cyklu „Palcem po Mapie” odwiedzalaliśmy jak dotąd miejscowości, które znajdują w granicach gmin Rzepin oraz Słubice. Dziś czas zatem na wizytę w sąsiedniej Cybince. Zaczynamy od Maczkowa.
Opisywana dziś przez nas miejscowość znajduje się mniej więcej w połowie drogi, która przebiega pomiędzy Rzepinem a Uradem. Przez Maczków przepływa również urocza Ilanka, która następnie na wysokości Świecka trafia do Odry. Wieś otoczona jest przez pola oraz lasy Puszczy Rzepińskiej. Według danych z roku 2011 Maczków zamieszkiwany jest przez około stu trzydziestu mieszkańców.
We władaniu joannitów
Pierwsze pisane wzmianki o Maczkowie pochodzą z końcówki XIV wieku. Były to czasy, gdy swe władztwo nad osadą sprawował zakon joannitów z Łagowa. Następnie, najczęściej na zasadach dzierżawy posiadaczami wsi zostawały poszczególne rody rycerskie oraz mieszczańskie. W połowie XVI stulecia Maczków został wykupiony przez Wolfganga von Kettwig, zaś dwa wieki później właścicielem osady zostaje pruski generał Gustav von Münchow. I to właśnie z tą postacią związane są początki bajkowego pałacu, którego piękno mogło niegdyś przyćmiewać wszystko inne w okolicy.
Pałac niczym z baśni
Pierwsze prace związane z budową okazałego dworku ruszyły z inicjatywy wspomnianego generała w drugiej połowie XVIII wieku. Sam pałac został wzniesiony w stylu klasycystycznym posiadając przy tym liczne późnobarokowe elementy, które stanowiły o wystroju elewacji. Na część mieszkalną przeznaczono przede wszystkim poddasze, zaś w pobliżu pałacu zorganizowano przepiękny park przez, który przepływa wspomniana wcześniej Ilanka. Aż do roku 1945 dworek w Maczkowie wielokrotnie zmieniał swoich właścicieli. Okres powojenny to już niestety smutniejsza część tej historii…
Smutne realia
Po wojnie pałac w Maczkowie stał się własnością Państwowego Gospodarstwa Rolnego (PGR), zaś od lat 70. przynależał formalnie do kombinatu w Cybince. Niestety z okresem tym związana jest postępująca degradacja całego kompleksu pałacowego. Bardzo niewiele przetrwało do dzisiejszych czasów z wyposażenia pałacowego, jeśli oczywiście nie liczyć oryginalnych drzwi wejściowych, które ciągle pamiętają przełom XVIII i XIX wieku. Wydawać by się mogło, że transformacja ustrojowa będzie szansą, aby pałac mógł odzyskać dawny blask. W latach 1993-95 przeprowadzono nawet remont obiektu z myślą o dostosowaniu go do celów turystycznych, ale od ostatnich kilkunastu lat pałac znów marnieje w oczach. Czy jest zatem jeszcze szansa, aby ten piękny zabytek nawiązał do lat swojej świetności? Odpowiedź na to pytanie przyniesie być może najbliższa przyszłość.
Zdjęcie nagłówkowe: Dworek w Maczkowie – lata 90.
Czytaj też: Urad starszy niż się wydaje. Poznajmy jego historię
Wybrane źródła:
- Lubuski Konserwator Zabytków
- cybinka.pl
- ziemialubuska.pl
- fotopolska.eu „Ocalić od zapomnienia”
