Żydowskie dziedzictwo kulturowe po 1945 roku w Polsce zachodniej i NRD/późniejsze RFN- synagogi, cmentarze i inne ślady materialne – to temat polsko-niemieckiej podróży studyjnej śladami dziedzictwa żydowskiego w zachodniej Polsce i we wschodnich Niemczech, która odbędzie się 16-18 września. Może wziąć w niej udział każdy, kogo interesuje dziedzictwo żydowskie w obu krajach. Liczy się kolejność zgłoszeń.
Wschodni skraj Cesarstwa Niemieckiego – w tym wschodnia Brandenburgia – od wieków stanowił pogranicze z Polską, do którego przenosiła się m.in. ludność żydowska. W XIX i na początku XX w. wielu Żydów opuściło ten region z powodów ekonomicznych. W okresie terroru nazistowskiego ostatnich z nich zmuszono do emigracji lub zamordowano.
W 1945 roku przez Brandenburgię przeprowadzono granicę państwową. Również Niemców zmuszono do opuszczenia ojczyzny po drugiej stronie Odry i Nysy. W Radzieckiej Strefie Okupacyjnej i NRD także zniknęła większość gmin żydowskich. Po obu stronach nowej granicy pozostały natomiast cmentarze żydowskie, kilka synagog i budynków.
Podróż śladami cmentarzy żydowskich
Podczas wyjazdu studyjnego odwiedzimy polskie i niemieckie stowarzyszenia oraz podmioty historyczne zajmujące się po obu stronach granicy pamięcią o Żydach lub opuszczonymi miejscami i cmentarzami żydowskimi położonymi w lesie i spróbujemy porównać oraz przedyskutować obie kultury pamięci od 1945 roku do dziś.
Referentki: dr Magdalena Abraham-Diefenbach dr Anke Geißler-Grünberg
Projekt: Żydzi we wschodniej Brandenburgii – dokumentacja online cmentarzy żydowskich https://www.kuwi.europa-uni.de/de/lehrstuhl/kg/denkmalkunde/forschung/JuedischeFriedhoefe/index.html
Baza danych: Cmentarze żydowskie w Polsce i na terenach byłej Prowincji Brandenburgii https://www.uni-potsdam.de/de/juedische-friedhoefe-pl
Mapa online: Cmentarze żydowskie w zachodniej Polsce https://www.kuwi.europauni.de/de/lehrstuhl/kg/denkmalkunde/forschung/Juedische-Friedhoefe/OnlineKarte/index.html
Podróż studyjna tłumaczona będzie symultanicznie. Udział jest bezpłatny. Podróż odbywa się w ramach projektu „Morze – Pomorze – Pogranicze – miejscem polsko-niemieckiego dialogu. Transgraniczna sieć współpracy w nauce i edukacji historycznej Nadodrza i strefy bałtyckiej. ” i współfinansowana jest przez Unię Europejską ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) .
Prosimy o wiążące zgłoszenie do dnia 25 sierpnia 2022 do pani Kathariny Thoma na adres: whk-denkmalkunde@europa-uni.de
