Dawni Lubuszanie należą niewątpliwie do najbardziej zagadkowych plemion słowiańskich, które we wczesnym średniowieczu miały rzekomo zamieszkiwać obszary dzisiejszej zachodniej Polski. Czy rzeczywiście możemy mówić o ich historyczności? A może to jedynie mit, który powstał w zdecydowanie późniejszych czasach?

O plemieniu tym wiemy niezwykle mało. Nie jesteśmy w stanie stwierdzić nawet tego do jakiej konkretnie grupy Słowian owe plemię miałoby przynależeć. Najwięcej zwolenników wydaje się mieć jednak teoria mówiąca, iż Lubuszanie zaliczali się do grupy Słowian Połabskich. Istnieją jednak koncepcje, które zakładają, że szczep ten mógł być ludem pomorskim, śląskim, bądź też ściśle spokrewnionym z plemionami wielkopolskimi.

Ziemia Lubuska, Pomorze Zachodnie i dzisiejsza Brandenburgia na przełomie X i XI wieku
Ziemia Lubuska, Pomorze Zachodnie i dzisiejsza Brandenburgia na przełomie X i XI wieku

 

Domniemane siedziby

Bazując na tekstach kronikarzy niemieckich zakładamy, że zamieszkiwali tereny dolnej Warty oraz obu stron Odry. Posiadali oni zapewne w swym władaniu przynajmniej kilkanaście grodów. Tym największym i zapewne najważniejszym (obok Tarnawy Rzepińskiej) mógł być Lubusz (domniemana „stolica”), ale pozostałości innych ośrodków grodowych znajdujemy również m.in. w pobliżu Torzymia, Sulęcina czy Owczar. W latach 60. X wieku obszar, który był przez to plemię kontrolowany znalazł się w sferze wpływów Mieszka I, który na drodze podboju powiększył zasięg swego władztwa o ziemie m.in. obecnego powiatu słubickiego. Powyższa ilustracja to mapa, która przedstawia obszary m.in. późniejszej ziemi lubuskiej, Pomorza Zachodniego i dzisiejszej Brandenburgii z okresu przełomu X i XI wieku. Wymieniono tutaj różne słowiańskie plemiona, jak np. Sprewian, którzy od swojej wschodniej strony mieliby graniczyć właśnie z Lubuszanami (Leubuzzi). Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w okresie wczesnego średniowiecza plemiona słowiańskie sięgały daleko na zachód- za Łabę i Soławę…