Niespełna rok temu na naszych łamach ukazał się tekst, który w całości poświęcony był grodzisku w Tarnawie Rzepińskiej. Należy zaznaczyć, że jest to największy, jak dotychczas odkryty tego typu obiekt na obszarze współczesnego województwa lubuskiego. Do dziś jednak nie jest do końca jasnym, co takiego przyczyniło się do upadku tej wielkiej twierdzy. Pytanie, jak wiele powiedzieć możemy o podobnym obiekcie, który istniał w zbliżonym czasie na terenie dzisiejszych Owczar? Czy jego losy mogły być powiązane z warownią w Tarnawie? Jaką rolę pełnił i jak wiele ma wspólnego ze współczesnymi Owczarami?
Wczesne średniowiecze to niezwykle ciekawy okres w dziejach ziemi lubuskiej. Z jednej strony obszary te stanowiły siedziby różnych lokalnych plemion, ale z drugiej, już od wschodu postępowała ekspansja piastowska. W drugiej połowie X stulecia obszary te znalazły się m.in. w sferze wpływów Mieszka I, który w ten sposób kontrolować zamierzał tereny nad środkową Odrą.
Twierdza nad Odrą
Jak twierdzi archeolog Krzysztof Socha z Muzeum Twierdzy Kostrzyn, dotychczas stanowisko w Owczarach nie zostało przebadane w stopniu wystarczającym. Z całą pewnością lokalizacja w jakiej warownia powstała nie była jednak przypadkowa. Lokalne wzgórza to bowiem idealny punkt obserwacyjny. Wczesnośredniowieczne Owczary stanowiły najpewniej istotny element w ówczesnej sieci grodowej, która składała się na poszczególne warownie wzniesione m.in. wzdłuż biegu Odry. Po przeciwnej, zachodniej stronie rzeki, w dzisiejszym Reitwein funkcjonował natomiast drugi gród stąd też domniemanie, że obydwa te obiekty stanowiły istotne elementy ówczesnej linii obronnej.
Pogańscy mieszkańcy
Kim byli ludzie, którzy zamieszkiwali obszary Owczar i Górzycy ponad tysiąc lat temu? Od mniej więcej V-VI stulecia na obszary m.in. ziemi lubuskiej zaczęły napływać społeczności słowiańskie, choć okres od V do X wieku jest w lokalnej archeologii dość słabo poznany. Nie ulega natomiast większej wątpliwości, że w czasach Mieszka I tutejsi musieli wierzyć w siły przyrody, czyli mówiąc krócej byli po prostu poganami. Co ciekawe, u podnóży warowni zlokalizowano osadę służebną (tzw. podgrodzie), z której to później wykształciła się późniejsza wieś zwana Owczarami. Miejscowi zajmowali się głównie hodowlą, rolnictwem oraz rybołówstwem.
Czytaj też: Tarnawa – zapomniany gród pradawnych „Lubuszan”
Wybrane źródła:
- Krzysztof Socha, „Najdawniejsze dzieje gminy Górzyca”.
- zabytek.pl
