W kolejnej odsłonie cyklu „Palcem po Mapie” zatrzymujemy się w Starkowie. Ta niepozorna dziś miejscowość może poszczycić się długą historią i dość ciekawym położeniem. Starków bowiem znajduje się na pograniczu dwóch gmin – Słubic oraz Rzepina.

Opisywana dziś przez nas miejscowość położona jest mniej więcej w połowie lokalnej drogi, która łączy Lisów z Kowalowem. Jeśli cokolwiek złego wydarzy się na drodze przed Kunowicami lub Biskupicami, to właśnie tamtędy najczęściej kierowany będzie objazd. Sam Starków znajduje się w odległości około 15 kilometrów od Słubic, choć administracyjnie będziemy mówić tutaj już o obszarze gminy Rzepin. W miejscowości (stan na 2015 rok) zamieszkuje niespełna 200 osób.

Starków na mapie. Miejscowość znajduje się mniej więcej w połowie drogi między Lisowem a Kowalowem
Starków na mapie. Miejscowość znajduje się mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Lisowem a Kowalowem.

Storkowo, czyli gniazdo bocianie

Najstarsze źródła pisane dotyczące wsi Storkow sięgają połowy XIV wieku, a więc czasów, gdy osada ta należała do pochodzących z Frankfurtu braci Hockmann. Nie wiemy czym dokładnie owi bracia się trudnili (mogli być to rzemieślnicy lub kupcy), ale już w roku 1353 wieś staje się własnością rycerza o nazwisku von Ointiz. Ponad pół stulecia później miejscowość przechodzi natomiast w ręce biskupów lubuskich i pozostaje w ich posiadaniu aż do likwidacji diecezji, co ma miejsce w roku 1598. Co ciekawe, pochodzenie nazewnictwa osady może sugerować, iż jej historia sięga w przeszłość jeszcze głębiej. Storkow bowiem można traktować jako pewną ewolucję słowiańskiej nazwy Storkowo przez co rozumieć należy miejsce, w którym bocian uwił swe gniazdo. Niewykluczone zatem, iż najdawniejsze dzieje Starkowa są ściśle związane z okresem osadnictwa słowiańskiego na naszych obszarach.

Dawny kościół w Starkowie. Zdjęcie z okresu przedwojennnego
Plan Starkowa z początków XX stulecia

Historia kościoła, którego już nie ma…

Wiemy na pewno, że od XV wieku na obszarze współczesnego Starkowa istniał gotycki kościółek, a także działająca przy nim parafia. Początkowo była to wspólnota rzymskokatolicka, zaś w późniejszych wiekach już protestancka. W początkach XIX stulecia zdecydowano się na przebudowanie świątyni, która w niezmienionej formie funkcjonowała do okresu II wojny światowej (zdjęcie nagłówkowe). Obecnie istniejący w tym miejscu kościół to już oczywiście zupełnie nowa budowla. Pozostałości dawnej, zabytkowej świątyni rozebrano natomiast w dobie PRL.

Gromada Starków, gmina Kowalów

Po wojnie w dawnym Storkow wszystko uległo zmianie. Nowe i niełatwe realia, nowi osadnicy, ale i również zupełnie nowy podział administracyjny. Od roku 1945 Starków formalnie znajdował się w granicach nowo powstałej gminy Kowalów w ówczesnym powiecie rzepińskim. Warto tutaj podkreślić, że aż do drugiej połowy lat 70. miejscowość funkcjonowała na zasadzie tzw. gromady. Stan ten zmienił się dopiero po roku 1976, gdy to zniesiono gminę Kowalów, a w jej miejsce utworzono gminę Rzepin w powiecie słubickim.

Jeden z budynków mieszkalnych przy głównej drodze wiodącej w kierunku Kowalowa. Po roku 1945 w jego murach mieściła się m.in. miejscowa szkoła oraz sklep
Jeden z budynków mieszkalnych przy głównej drodze wiodącej w kierunku Kowalowa. Po roku 1945 w jego murach mieściła się m.in. miejscowa szkoła oraz sklep.

Spokojna miejscowość

A jak dziś żyje się w niewielkim Starkowie? Za wyjątkiem sklepu spożywczego (najbliższy taki znajduje się w Kowalowie) tutejsi mają do swojej dyspozycji m.in. świetlicę wiejską, nowo powstałe boisko do piłki nożnej, a także ogrodzony plac zabaw dla dzieci. W miejscowości już od kilkunastu lat funkcjonuje również firma zajmująca się przetwórstwem ryb, a także przedsiębiorstwo, którego głównym zajęciem jest uprawa i zbiór borówki amerykańskiej. Mieszkańcy podkreślają, iż Starków jest spokojną i stale rozwijającą się miejscowością.