W poprzedniej części w ramach cyklu „Palcem po Mapie” przyglądaliśmy się dziejom Lubiechni Wielkiej oraz Lubiechni Małej na obszarze gminy Rzepin. Dziś czas zatem na gminę Słubice oraz dwie miejscowości, które są wyjątkowo ciekawie położone – Nowe Biskupice oraz Sułówek.

Nowe Biskupice to wieś znajdująca się przy głównym szlaku komunikacyjnym, który łączy Słubice z Ośnem Lubuskim oraz dalej m.in. z Gorzowem Wielkopolskim. Miejscowość przecięta jest bowiem drogą wojewódzką numer 137, która kilka lat temu na odcinku Biskupice-Sułów została gruntownie wyremontowana. Według oficjalnych statystyk (na rok 2016) wieś zamieszkana jest przez około 140 mieszkańców, choć należy podkreślić, iż w ostatnich latach stała się ona miejscem dość często wybieranym pod zabudowę jednorodzinną. Co ciekawe, przez tę otoczoną lasami i bagnami miejscowość przepływa uroczy ciek o nazwie Lisia, który wpada następnie do malowniczego jeziorka Sułek.

Nowe Biskupice i osada Sułówek na mapie
Nowe Biskupice i osada Sułówek na mapie

Warownia pośród jezior i bagien

Czy najstarsze korzenie Nowych Biskupic i Sułówka sięgają czasów pogańskich i osadnictwa słowiańskiego na tych obszarach? Na to pytanie nie da się obecnie jednoznacznie odpowiedzieć, ale dysponujemy pewnymi poszlakami, które mogą sugerować, iż w bliskim sąsiedztwie jeziora Sułek mógł we wczesnym średniowieczu istnieć słowiański gródek obronny. Na mapach z początków XIX wieku widoczne są bowiem pozostałości wałów, które mogą przypominać umocnienia średniowiecznych warowni grodowych. Oczywiście należy zaznaczyć, iż jest to jedynie hipoteza. W pobliżu osady Sułówek nie prowadzono do tej pory żadnych badań archeologicznych, które mogłyby tę teorię w sposób jednoznaczny potwierdzić lub jej zaprzeczyć.

Jezioro Sułek w zimowej odsłonie. Czy przed setkami lat u jego brzegów mieszkali pogańscy Słowianie?
Jezioro Sułek w zimowej odsłonie. Czy przed setkami lat u jego brzegów mieszkali pogańscy Słowianie? 

Najpierw leśnictwo, potem torfowisko  

Historia właściwych Nowych Biskupic (do roku 1945 Neu Bischofsee) rozpoczyna się jednak wraz z powstaniem w tej lokalizacji leśnictwa, co miało przypuszczalnie miejsce na początku XIX wieku. Od mniej więcej lat 20. tego samego stulecia w jego okolicach rozpoczęto wydobywać na szeroką skalę torf, co spowodowane było poszukiwaniami nowych i tanich surowców opałowych. Praca na torfowisku wymagała oczywiście zaangażowania wielu ludzi, którym należało zapewnić należyty kwaterunek. W ten sposób na obszar współczesnych Nowych Biskupic przybywać zaczęli pierwsi osadnicy.

Droga łącząca Nowe Biskupice z Kunowicami, a także Kowalowem.  To właśnie wzdłuż tej szosy powstały pierwsze zagrody w dawnym Neu Bischofsee (pocztówka z okresu przedwojennego)
Droga łącząca Nowe Biskupice z Kunowicami (pocztówka z okresu przedwojennego)

U progu nowych czasów

Na przełomie XIX i XX wieku na obszarze zamieszkiwanej przez ponad 200 osób wsi pojawia się m.in. gospoda. Również w Sułówku tuż przy jeziorze zorganizowano letnią restaurację, która cieszyła się wśród miejscowych dość sporym powodzeniem. U progu XX stulecia zdecydowano się także na rozbudowę zagrody dawnego leśnictwa, w ramach której powstał nowy murowany budynek administracyjny wraz ze stajnią. Oczywiście podobnie, jak miało to miejsce w przypadku niemal wszystkich okolicznych miejscowości przełom nadszedł wraz z rokiem 1945. W Neu Bischofsee w miejsce poprzednich mieszkańców pojawiają się zupełnie nowi ludzie, którzy pojedynczo napływają w te okolice przede wszystkim ze wschodnich rubieży byłej II RP.

Gospoda w Neu Bischofsee (początek XX-go stulecia)
Gospoda w Neu Bischofsee (początek XX wieku)

Odrobina ukojenia

Dziś Nowe Biskupice stały się sypialnią Słubic. Na kupno działki budowlanej właśnie w tym miejscu decydują się obecnie osoby chcące uciec od miejskiego zgiełku oraz gwaru. Nic w tym jednak dziwnego. Miejscowość mimo iż przelotowa, to w dalszym ciągu oferuje bliskość przyrody i coś, co od zawsze jest w cenie – święty spokój…